ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΗΣ
ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΜΕ ΤΑΞΙ:
Η ΑΠΟΨΗ ΕΝΟΣ ΡΥΘΜΙΣΤΗ
του Michel Trudel
Departmental Coordinator
Taxi Services
Quebec Department of Transportation
1.0 ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Ίσως φανεί
θρασύ να αποτιμώ το μέλλον του ταξί. Κανείς δεν έχει μια κρυστάλλινη σφαίρα που
να του επιτρέπει να προβλέπει το μέλλον, ιδιαίτερα σ’ ένα τόσο εξειδικευμένο
τομέα.
Εν τούτοις,
χωρίς να προσπαθούμε να προβλέψουμε το μέλλον, μπορούμε να δοκιμάσουμε να
σχεδιάσουμε μακροπρόθεσμα. Αυτό θα μας επιτρέψει να εκτιμήσουμε την παρούσα
κατάσταση – τί είναι ικανοποιητικό και τί όχι – και να προβλέψουμε τις αλλαγές
στην κοινωνία μας και στις ανάγκες της. Αυτό που πραγματικά χρειαζόμαστε να
οραματισθούμε είναι το καλύτερο δυνατόν κανονιστικό πλαίσιο για να προσφέρουμε
στο κοινό μεταφορά με αυτοκίνητο που είναι τόσο επαρκής, αποτελεσματική,
ασφαλής και οικονομική όσο είναι δυνατόν.
Έτσι, οι
ιδέες που θα’ θελα να μοιραστώ μαζί σας δεν είναι οι προβλέψεις ενός
φουτουριστή. Μάλλον είναι οι ιδέες ενός ανθρώπου ο οποίος, όπως πολλοί από τους
συναδέλφους μου τώρα εδώ, που είναι υπεύθυνοι για την ρύθμιση με κανονισμούς
του κλάδου των ταξί, είναι στενά αναμεμιγμένος σ’ αυτό το πεδίο ειδικότητας ως
αναλυτής κανονισμών και, την ίδια ώρα, σε αρκετή απόσταση απ’ αυτό, αφού δεν
ανήκει σ’ αυτόν τον κλάδο.
Η παρουσίασή
μου θα χωριστεί σε πέντε μέρη:
Þ
ανάλυση των βασικών σκοπών των κανονισμών ταξί,
Þ
επισκόπηση των κύριων χαρακτηριστικών των
σημερινών κανονισμών ταξί,
Þ
εκτίμηση των μειονεκτημάτων του ισχύοντος
συστήματος,
Þ
μια ματιά στα ανακύπτοντα θέματα, ιδιαίτερα
εκείνα που έχουν σχέση με τις αλλαγές στην κοινωνία μας, τις προσδοκίες των
καταναλωτών και τις ευθύνες των αρχών,
Þ
μια σειρά υποδείξεων για τον κλάδο των ταξί και
εκείνους που είναι υπεύθυνοι να βάζουν κανονισμούς.
2.0 ΟΙ ΒΑΣΙΚΟΙ ΣΚΟΠΟΙ ΤΩΝ ΚΑΝΟΝΙΣΜΩΝ ΤΑΞΙ
Όλες οι
μεγάλες πόλεις στον Δυτικό κόσμο έχουν μια μακρά ιστορία στη ρύθμιση με
κανονισμούς της μεταφοράς με ταξί. Αυτή η κληρονομιά βασίζεται σε συγκεκριμένες
αρχές. Μια ανασκόπηση της βιβλιογραφίας[1]
αποκαλύπτει έξι βασικούς σκοπούς που έχουν χρησιμοποιηθεί παραδοσιακά για να
αιτιολογήσουν τις παρεμβάσεις των αρχών για να βάζουν κανονισμούς στη μεταφορά
με ταξί, από την εποχή ακόμη των ιππήλατων αμαξών.
Κατά σειρά
σπουδαιότητος, αυτοί οι σκοποί είναι:
1)
η δημόσια ασφάλεια
2)
η προστασία του καταναλωτή
3)
η διαθεσιμότητα της υπηρεσίας
4)
η ποιότητα της υπηρεσίας
5)
η λογική αποδοτικότητα της υπηρεσίας και
6)
η μείωση της κυκλοφοριακής συμφόρησης και της
μόλυνσης
Αυτοί οι
σκοποί αφορούν το ευρύ κοινό, τον καταναλωτή και τον εργαζόμενο στο ταξί.
Είμαστε υποχρεωμένοι να αναγνωρίσουμε, όμως, ότι το ευρύ κοινό και ο
καταναλωτής παίρνουν μέρος σπανίως, ή καθόλου, στις συζητήσεις που αφορούν τους
κανονισμούς των ταξί. Οι εργαζόμενοι στο ταξί, φυσικά και παίρνουν μέρος και το
γεγονός ότι εκπροσωπούνται τόσο σθεναρά ίσως εξηγεί την πληθώρα των
κανονιστικών διατάξεων – μερικές απ’ τις οποίες είναι μάλλον ασήμαντες – που
προορίζονται να εξασφαλίσουν την πειθαρχία στο επάγγελμα.
Παρ’ όλα
αυτά, οι παραπάνω σκοποί προσφέρουν την βάση για τις παρεμβάσεις μας – κάτι που
ίσως έχουμε την τάση να ξεχνάμε ενώ είμαστε απασχολημένοι στη δουλειά,
πιασμένοι στη ρουτίνα της καθημερινής διοίκησης, και πρόσωπο με πρόσωπο με τα
αιτήματα που μπαίνουν μερικές φορές αποφασιστικά, από τους εκπροσώπους του
κλάδου των ταξί. Είναι σημαντικό γι’ αυτούς που είναι υπεύθυνοι για τους
κανονισμούς να έχουν κατά νου αυτούς τους βασικούς σκοπούς και να τους
χρησιμοποιούν για να εκτιμούν τις διαμαρτυρίες και τις υποδείξεις που τους
υποβάλλονται.
3.0 Η ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΚΑΝΟΝΙΣΜΩΝ
ΤΑΞΙ
Τα προηγούμενα
συνέδρια του IATR μας
έκαναν γνώστες νέων τρόπων ελέγχου και ρύθμισης με κανονισμούς της μεταφοράς με
ταξί χωρίς τη συνεισφορά ενοχλητικών κανονισμών που σαχλαμαρίζουν με
λεπτομέρειες. Από την πλευρά του, ο Ray Mundy είναι ένας υπέρμαχος της έκδοσης αδειών ταξί μέσω ενός
συστήματος υπομίσθωσης που οι δημόσιες αρχές χορηγούν σε εταιρίες επί
συμβατικής βάσης.
Γεγονός
παραμένει ότι η συντριπτική πλειοψηφία των αρχών στις χώρες του Δυτικού κόσμου
βάζουν κανονισμούς στη μεταφορά με ταξί με παραδοσιακά μέσα. Δηλαδή, οι
δημόσιες αρχές:
Þ
εκδίδουν άδειες λειτουργίας επί νομικής βάσεως,
Þ
ελέγχουν τις μεταβιβάσεις των αδειών
λειτουργίας,
Þ
καθορίζουν τα κόμιστρα,
Þ
εκδίδουν τις άδειες οδηγού ταξί,
Þ
βάζουν λεπτομερείς κανονισμούς με ποιο τρόπο
παρέχεται η υπηρεσία,
Þ
ελέγχουν την ποιότητα της υπηρεσίας ταξί,
Þ
επιβεβαιώνουν την ποιότητα των οχημάτων,
Þ
εξασφαλίζουν την συνέχεια της έρευνας για τα
παράπονα,
Þ
σε ορισμένες περιπτώσεις παρέχουν την εκπαίδευση
του οδηγού κλπ.
Αυτή είναι η
κατάσταση για πολλούς από μας στη παρούσα στιγμή. Στις περισσότερες περιπτώσεις
έχει κληρονομηθεί και εμείς πρέπει να επωφεληθούμε απ’ αυτή. Είναι μεγάλη
πρόκληση το να προκαλέσουμε θεμελιώδεις αλλαγές σ’ ένα σύστημα συνονθύλευμα,
δηλαδή, ένα σύστημα όπου μεταρρύθμιση στην μεταρρύθμιση έχουν προστεθεί πάνω σε
μια εδραιωμένη δομή. Αυτό με κάνει να αναλογιστώ τί λείπει απ’ το σημερινό
σύστημα και τον κλάδο.
4.0 ΤΑ ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΙΣΧΥΟΝΤΟΣ
ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ
4.1 Οι περιοχές λειτουργίας πρέπει να
προσαρμοστούν στις αστικές πραγματικότητες
Ο καθορισμός
των ορίων των περιοχών μέσα στις οποίες εργάζονται τα ταξί είναι ολοφάνερα
εξαρτημένος από τα εδαφικά όρια του οργάνου που εκδίδει τις άδειες. Πολύ συχνά
αυτό το όργανο είναι ένας τοπικός δήμος η περιοχή του οποίου αντιστοιχεί στον
ημερήσιο χώρο διαβίωσης των ανθρώπων. Σε πολλές μητροπολιτικές περιοχές, τα
δημοτικά όρια αποτελούν τεχνητά διαρθρωτικά εμπόδια στη μεταφορά. Σε μερικές
περιπτώσεις, ακόμη και οι περιφερειακές ομαδοποιήσεις των δήμων πρέπει να
αλλάξουν για να συμβαδίσουν με τις αστικές πραγματικότητες.
Σ’ αυτές τις
διαρθρωτικές δυσκολίες μπορούμε να προσθέσουμε την αντίσταση από τον κλάδο, τα
μέλη του οποίου δεν θέλουν να ανοίξουν τις αγορές τους σε συναδέλφους
γειτονικών περιοχών. Στο Κεμπέκ, για παράδειγμα, όπου η κυβέρνηση έχει την
αρμοδιότητα να μεταβάλλει τα εδαφικά όρια των περιοχών ώστε αυτές να
προσαρμόζονται στην αστική επέκταση, η αντίσταση προέρχεται από τους
εργαζόμενους στα ταξί οι οποίοι ζηλότυπα προφυλάσσουν τα αποκλειστικά τους
δικαιώματα στις τοπικές αγορές, χωρίς να αντιλαμβάνονται ότι τα τεχνητά όρια
θέτουν σε κίνδυνο τις δουλειές τους και το μέλλον τους. Εδαφικές διαιρέσεις που
δεν αντιστοιχούν στη καθημερινή πραγματικότητα του λαού είναι ένα εμπόδιο στη
χρήση των ταξί και μια πρόσκληση για να προσβάλλουμε τα όρια που καθορίζονται
από τον κανονισμό.
Το κύριο
εμπόδιο που αντιμετωπίζεται από τους ρυθμιστές που επιδιώκουν να ενοποιήσουν
περιοχές ταξί είναι η αντίληψη που προκαλεί σθεναρή αντίδραση στον κλάδο των
ταξί: η αξία στην αγορά της άδειας. «Γιατί θα ’πρεπε η άδειά μου να στοιβαχθεί
με άλλες που δεν αξίζουν το ίδιο;».
4.2 Η αξία αγοράς των αδειών ταξί δεν είναι
αυτοσκοπός
Η πιο
αποδοκιμασμένη προκατάληψη στη ρύθμιση με κανονισμούς της μεταφοράς με ταξί
είναι η αξία αγοράς των αδειών που δημιουργείται από τον περιορισμό του αριθμού
τους. Αυτή η πρακτική είναι εξαιρετικά διαδεδομένη στις πόλεις του δυτικού
κόσμου.
Μπορεί να
εξηγηθεί και να αιτιολογηθεί από τους παρακάτω σκοπούς:
·
να αποφύγουμε κυκλοφοριακή αύξηση
·
να εξασφαλίσουμε ότι οι εργαζόμενοι κερδίζουν ένα
σίγουρο ποσόν.
·
να αποφύγουμε τον ανταγωνισμό που είναι ολέθριος
και επιζήμιος για όλους τους ενδιαφερόμενους,
·
να μειώσουμε τον μεταξύ των μισθώσεων χρόνο
αναμονής,
·
να διευκολύνουμε τους ελέγχους για να
διασφαλίσουμε τη δημόσια ασφάλεια και την ποιότητα της υπηρεσίας.
Η απουσία
κανονιστικού πλαισίου μπορεί να έχει σαν αποτέλεσμα την μαζική συρροή νέων
εργαζομένων, μειώσεις στο εισόδημα, στο πλήθος των πελατών και την ποιότητα της
υπηρεσίας. Και υψηλότερα κόμιστρα. Σ’ ένα γενικό πλαίσιο χωρίς κανονισμούς, το
χαμηλό κόστος εισόδου στην αγορά προσελκύει άτομα που έχουν ελάχιστες
πιθανότητες για επικερδή απασχόληση: ανεξέλεγκτοι εργαζόμενοι στο ταξί
πλημμυρίζουν την αγορά και τους δρόμους, και φθείρονται η ποιότητα και η
αξιοπιστία της υπηρεσίας.
Όμως οι κανονισμοί
που περιορίζουν τον αριθμό των αδειών μπορεί να έχουν ύπουλα αποτελέσματα:
·
μπορεί να εμποδίσουν την εμφάνιση νέων υπηρεσιών
ταξί που θα μπορούσαν να είναι χρήσιμες στον κόσμο,
·
δημιουργούν την αξία αγοράς των αδειών, οι
οποίες αγοράζονται και πωλούνται στη μαύρη αγορά εάν αγνοηθούν απ’ τις αρχές,
·
η τιμή αγοράς των αδειών γίνεται ένα βαρύ
οικονομικό φορτίο για κάποιον που μπαίνει στο επάγγελμα και βρίσκεται με
λιγότερα χρήματα για ν’ αγοράσει ένα όχημα καλής ποιότητος,
·
οδηγούν σε πρακτικές που, σε μερικές
περιπτώσεις, αγγίζουν τα όρια της παρανομίας και μερικές φορές προσεγγίζουν την
τοκογλυφία (ενοικίαση αδειών, εικονικές εργασίες, αγορά δόσεων πληρωμής,
κερδοσκοπία κλπ),
·
οι εργαζόμενοι ενδιαφέρονται συχνά περισσότερο
με την διατήρηση της αξίας αγοράς των αδειών τους παρά με την ποιότητα των
υπηρεσιών τους προς το κοινό, και
·
καθίσταται εξαιρετικά δύσκολο, αν όχι επισφαλές,
για τις αρχές να βρουν ένα δίκαιο τρόπο έκδοσης νέων αδειών όταν είναι
διαπιστωμένο ότι δεν προσφέρονται συγκεκριμένες υπηρεσίες.
Μερικοί
υποστηρίζουν ότι η αξία αγοράς των αδειών, θεωρούμενων ως επενδύσεων, έχει
θετικά αποτελέσματα. Βλέπουν τους κατόχους νέων αδειών σαν επενδυτές και
σοβαρούς επιχειρηματίες με την ανάπτυξη και την αποδοτικότητα κατά νου. Τέτοιοι
άνθρωποι δεν θα ρισκάριζαν ποτέ να χάσουν την άδειά τους κάνοντας εργασίες μ’ έναν
τρόπο που είναι αντίθετος στο δημόσιο συμφέρον, αφού η αξία αγοράς της άδειάς
τους δημιουργεί ένα είδος συμβολαίου μεταξύ του εργαζόμενου και του εκδίδοντος
την άδεια οργάνου, το οποίο μπορεί να ανακαλέσει την άδεια εάν υπάρξει
παραβίαση του κανονιστικού συμβολαίου.
Αφού έτσι
έχουν τα πράγματα, ο κλάδος των ταξί πρέπει να καταλάβει ότι η ουρά δεν κουνά
τον σκύλο, ότι η αξία αγοράς των αδειών είναι το αποτέλεσμα του συστήματος, όχι
ο σκοπός του. Είναι δύσκολο να δεχθούμε οποιαδήποτε αντίρρηση που βασίζεται
μόνο στο παραπάνω επιχείρημα. Όσο για τους εργαζόμενους, σκοπός τους πρέπει να
είναι να εξυπηρετούν το κοινό. Δυστυχώς, όλο και πιο συχνά ο κλάδος
υπεραμύνεται της αξίας αγοράς των αδειών σαν συσσωρευμένο θησαυρό που μπορεί
μόνο να μεγαλώνει περισσότερο.
4.3 Η επαγγελματική κουλτούρα του
ατομικισμού
Ένα από τα
πλεονεκτήματα της δουλειάς του ταξί, που συχνά το επικαλούνται οι οδηγοί, είναι
η ελευθερία - δεν υπάρχει αφεντικό να σου φορτώνεται στο σβέρκο. Για πολλούς
ανεξάρτητους αυτοκινητιστές και οδηγούς, αυτό γίνεται μέρος της κουλτούρας της
εργασίας τους. Αυτός ο ατομικισμός έχει διάφορες επιδράσεις στην ποιότητα της
υπηρεσίας και στην συνεκτικότητα του κλάδου των ταξί:
·
έλλειψη ομοιομορφίας στην ποιότητα της υπηρεσίας
(που παρέχεται από τον οδηγό και από το όχημα),
·
δυσκολία στην εφαρμογή δεοντολογίας και
πειθαρχίας,
·
δυσκολία στην απόκτηση ομαδικής συνοχής για να
εφαρμόσουμε επαγγελματικές στρατηγικές,
·
δυσκολία στην πραγματοποίηση ομαδικών επενδύσεων
για να αναπτύξουμε την αγορά (επέκταση πελατολογίου, διαφήμιση) ή να
καινοτομήσουμε (εφαρμογή νέων υπηρεσιών).
Στη
χειρότερη των περιπτώσεων, ο απόλυτος ατομικισμός είναι αντίθετος προς την
ομαδική αλληλεγγύη και αφοσίωση. Αυτό το αίσθημα ελευθερίας έχει άλλη μια κακή
πλευρά: την τυραννία της διαδρομής - ένα πραγματικά βραχυπρόθεσμο όφελος. Η
έλλειψη προοπτικής μπορεί να συνοψισθεί στο απόφθεγμα «Μία διαδρομή τη φορά».
4.4 Διαβήματα υπό τύπον διεκδικήσεων
Ο κλάδος των
ταξί – ιδιαίτερα τα άτομα που μιλούν επίσημα εκ μέρους του σε ορισμένες πόλεις –
δεν συμπεριφέρεται πάντα σαν εταίρος της δουλειάς. Πολύ συχνά τα διαβήματά του
ενώπιον των αρχών και ενώπιον των κυριοτέρων του δημοσίων και ιδιωτικών εταίρων
παίρνουν τη μορφή διεκδικήσεων για δικαιώματα και προνόμια.
Η πιο αυθάδης
δήλωση που άκουσα ποτέ έγινε από έναν εκπρόσωπο του κλάδου των ταξί του Κεμπέκ
ο οποίος έθεσε προς υπεράσπιση των ισχυόντων κανονισμών τον ισχυρισμό ότι ήταν
«περιουσία του».
Ο κλάδος
επιδεικνύει την ίδια συμπεριφορά με την πελατεία του όπως όταν απαιτεί
δικαιώματα και προστατεύει τα αποκαλούμενα κεκτημένα του ενώπιον των αρχών: η
αγορά δεν θα αλλάξει, ο πελάτης πρέπει να πάρει ό,τι μπορεί να πάρει. Ακόμη
χειρότερα, ο κλάδος αντιστέκεται σε κάθε νέα ιδέα που θα έθετε τις σημερινές
του συνήθειες σε αμφισβήτηση.
4.5 Η δικτατορία του κομίστρου
«Μια διαδρομή
τη φορά». Και είναι αδύνατο να διαφέρει ένα ελάχιστο απ’ το καθορισμένο
κόμιστρο. Στο οικονομικό μας σύστημα, κάθε επάγγελμα δύναται να παρέχει
προνόμια στους καλύτερούς του πελάτες, οι οποίοι δίνουν ώθηση στο μέγεθός του
και τον καθιστούν δυνατόν να κάνει οικονομική πολιτική κλίμακας. Στον κλάδο των
ταξί, όμως, αυτό θα ήταν ανοσιούργημα
Στο Κεμπέκ
χρειάστηκε να γίνει δίκη για να επικυρώσουμε ότι ένα ίδρυμα έχει το δικαίωμα να
επιτύχει μικρότερο κόμιστρο ταξί με συμβόλαιο. Και όμως, η ρητή αναφορά ότι
ήταν δυνατόν να διαφοροποιούμεθα από τα καθορισμένα κόμιστρα ήταν τμήμα του
νόμου κοντά 10 χρόνια. Φαίνεται ότι ο κλάδος θεώρησε ότι μια επιβίβαση ήταν
αποδεκτή μόνο αν σήμαινε υψηλότερο κόμιστρο. Και το ίδρυμα του σύρθηκε στα
δικαστήρια δεν ήταν άλλο από την Societe de transport de la communaute urbaine de Montreal, η οποία, χρόνο με
χρόνο μισθώνει υπηρεσίες ταξί στο Μόντρεαλ περίπου πέντε εκατομμυρίων δολαρίων.
Έχουν βρεθεί καλύτερα μέσα για την διατήρηση καλών σχέσεων με τον πελάτη.
4.6 Αντίσταση στις νέες ιδέες
Η υπεράσπιση
των αποκαλούμενων κεκτημένων, η εργασιακή κουλτούρα του ατομικισμού, η
δικτατορία των κομίστρων και το συνονθύλευμα των κανονισμών είναι τα συστατικά
ενός πολιτιστικού μίγματος που τείνει να σκληραίνει και γίνεται αδιαπέραστο απ’
τις νέες ιδέες.
5.0 ΔΙΑΦΑΙΝΟΜΕΝΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ
5.1 Η αλλαγή στη Δυτική κοινωνία
Θα ήθελα να
αποτολμήσω μια σκληρή σύντομη περιγραφή για το τί επιφυλάσσει το μέλλον για την
Δυτική κοινωνία.
Δημογραφικά,
ο πληθυσμός γηράσκει και όλο και περισσότεροι άνθρωποι θα πλαισιώσουν τις
τάξεις των ηλικιωμένων και ζώντων περισσότερο. Το φαινόμενο αυτό θα αυξήσει τη
δημόσια επιβάρυνση για ιατρική φροντίδα και νοσοκομειακή περίθαλψη.
Οικονομικά,
θα υπάρξει όλο και λιγότερη εξασφάλιση εργασίας: οι δουλειές θα είναι όλο και
πιο εξειδικευμένες και διαρκώς λιγότερες σε αριθμό. Η κατάπτωση κατά συνέπεια
θα είναι η ημερήσια διάταξη στην οικονομία σαν σύνολο και στους οικογενειακούς
προϋπολογισμούς.
Στην αστική
ανάπτυξη, πιθανώς θα συνεχιστούν οι αντίθετες τάσεις: λειτουργική εξειδίκευση
του χώρου, διανεμημένου σε περιοχές εμπορικές, επιχειρηματικές και κατοικίας.
Κοινωνικο-οικονομική ομαδοποίηση των κατοίκων. Αύξηση στον αριθμό των
αυτοκινήτων. Αστική άτακτη εξάπλωση άνευ ρυμοτομίας κλπ.
Οι δημόσιοι
οργανισμοί που έχουν υποθηκεύσει το μέλλον κατά την διάρκεια των λίγων
τελευταίων δεκαετιών μέσω της απεριόριστης χρήσης της προϋπολογιστικής εγγραφής
γνωστής ως «μακροπρόθεσμο έλλειμμα» θα πρέπει να χαλιναγωγήσουν τους δικούς
τους προϋπολογισμούς. Στο εξής κάθε δαπάνη θα απαιτεί πλήρη δικαιολόγηση.
5.2 Οι ανάγκες των καταναλωτών
Οι
καταναλωτές έχουν γίνει πιο απαιτητικοί και οι ανάγκες τους, πιο ποικίλες. Θέλουν
περισσότερα για τα χρήματά τους. Η συναγερμική τους κραυγή είναι για
«διαθεσιμότητα» και «ποιότητα».
Ο βιαστικός
επιχειρηματίας για να πάει στο αεροδρόμιο, ο μη βιαστικός τουρίστας να γυρίσει
στην πατρίδα του, η μητέρα με το παιδί της στο δρόμο για το νοσοκομείο, η
αναρρωνύουσα κατά την επιστροφή σπίτι της, το ίδρυμα που χρησιμοποιεί ταξί για
να μεταφέρει σπουδαστές ή αναπήρους, όλοι αυτοί οι καταναλωτές, με τις
διαφορετικές τους ανάγκες, απαιτούν εξυπηρέτηση που είναι άψογη κι
επαγγελματική.
5.3 Οι ευθύνες των αρχών
Η επικρατούσα
συζήτηση στους κρατικούς κύκλους απαιτεί ελάττωση της ρύθμισης με κανονισμούς, εξάλειψη
των ακυρωτικών διατάξεων που εμποδίζουν την πρωτοβουλία και την
επιχειρηματικότητα, και μείωση του ρόλου της κυβέρνησης, ιδιαίτερα όσον αφορά
την ρύθμιση με κανονισμούς των εμπορικών δραστηριοτήτων.
Διαρκώς
περισσότερο, οι αρχές είναι ευαίσθητες στους αδικαιολόγητους περιορισμούς στους
κανονισμούς, ιδιαίτερα στις υπερβολικά ακυρωτικές διατάξεις που εμποδίζουν την
καινοτομία. Τα προσαρμοσμένα οχήματα στις ειδικές ανάγκες των ατόμων σε
αναπηρικά αμαξίδια αποτελούν μια
σημαντική ευκαιρία για τον κλάδο των ταξί. Εάν αμελήσει να λάβει μέτρα από
μόνος του, οι αρχές θα πρέπει να αναλάβουν δράση εκδίδοντας πρόσθετες ή ειδικές
άδειες.
Άλλος στόχος
που επιδιώκεται από τις κυβερνήσεις είναι η απελευθέρωση του επαγγέλματος και η
εξάλειψη των φραγμών για να αντιμετωπίσουν την πρόκληση της παγκοσμιοποίησης
των αγορών. Υπάρχει μια τάση να εξαλείψουν φραγμούς, να δώσουν ευκαιρίες σε
επιχειρηματίες και να ανοίξουν δρόμο για ομοιόμορφες υπηρεσίες σε παγκόσμιο
επίπεδο. Ακόμη και στον τομέα των κανονισμών ταξί, οι σκέψεις αυτές δεν είναι
επ’ ουδενί «πολιτική φαντασία». Η επέκταση του δικτύου Cabcharge είναι ένα εντυπωσιακό
παράδειγμα της ανάγκης του κόσμου του επαγγέλματος να έχουν έτοιμη,
τυποποιημένη πρόσβαση στις υπηρεσίες ταξί. Άλλο παράδειγμα είναι εξυπηρέτηση με λιμουζίνα από οποιοδήποτε
αεροδρόμιο στον κόσμο που οι αεροπορικές εταιρίες προσφέρουν στους πελάτες τους
της business class.
6.0 ΕΙΣΗΓΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ
Είμαστε μόλις
ένα βήμα μακριά απ’ το έτος 2000. Τί είδους κλάδο ταξί θέλουμε να έχει ο κόσμος
τον 21ο αιώνα;
Η εκτίμηση
που μόλις έκανα είναι δυσάρεστη. Δεν είναι η εκτίμηση ενός πεσιμιστή. Εάν
θέλουμε η αλλαγή να είναι θετική, δεν πρέπει να καθυστερούμε να εξακριβώνουμε
τί δεν λειτουργεί επιτυχώς και να το φτιάχνουμε. Με αυτό κατά νου, επιτρέψτε
μου να προτείνω μελλοντικές κινήσεις για τον κλάδο των ταξί και για την ρύθμιση
με κανονισμούς αυτού του είδους μεταφοράς.
6.1 Για τον κλάδο των ταξί
Εάν πρόκειται
να παρέξουμε την ποικιλία των υπηρεσιών που απαιτεί το κοινό, ο κλάδος των ταξί
πρέπει να αλλάξει σε κάποια σημεία:
1 - αίσθημα επιχειρηματικού πνεύματος και
ρίσκου
Οι
εργαζόμενοι στο ταξί πρέπει να βγουν από τις παραδοσιακές συνήθειες και να
σταματήσουν να περιμένουν να έλθουν σ’ αυτούς οι πελάτες. Πρέπει να γίνουν
ειδικοί της αστικής μεταφοράς.
Πρέπει να
συντονιστούν στις ανάγκες των πελατών τους και να διαδώσουν την είδηση ότι
μπορούν να προσφέρουν υπηρεσίες προσαρμοσμένες στις ανάγκες θεσμικών, εμπορικών
και ατομικών πελατών. Πρέπει να φροντίσουν ότι ο στόλος τους έχει όλους τους
τύπους οχημάτων που χρειάζονται στο κοινό: μεγάλης χωρητικότητας ή
προσαρμοσμένα οχήματα, λιμουζίνες ή μινιμπάς, αν χρειαστεί.
Η τυραννία
της διαδρομής πρέπει να υποκύψει στη δικτατορία του πελάτη.
2 - αίσθημα δημοσίων σχέσεων
Ο κλάδος των
ταξί πρέπει να ξεπεράσει τον εθισμό του για διεκδικήσεις ως την μόνη μορφή
διαλόγου με τις αρχές. Πρέπει να δώσει στον εαυτό του ηγέτες οι οποίοι είναι
επιδεκτικοί στο να ακούνε τους εταίρους και να μετέχουν σε πραγματικό διάλογο.
Ο κλάδος των
ταξί πρέπει επίσης να θυμάται ότι οι αρχές δεν κάνουν κανονισμούς κατά του
κλάδου, αλλά υπέρ του κοινού. Κάποια μέτρα δυνατόν να αναστατώσουν τον κλάδο,
και, γι’ αυτό, το υπεύθυνο όργανο πρέπει να μπορεί να εξηγήσει τις αρχές τους.
Ο κλάδος πρέπει επίσης να συνεχίζει τον διάλογο, ακόμη περισσότερο σε περιόδους
δυσκολίας. Το να πολεμάς το μήνυμα με το να επιτίθεσαι στον αγγελιοφόρο δεν
είναι η λύση.
3 - αίσθημα κοινής δράσης
Οι
προσπάθειες ενός επαγγέλματος θα είναι μάταιες ένα πουλά υπηρεσίες που οι
εργαζόμενοί του δεν θέλουν να παρέχουν ή εάν η παροχή αυτών των υπηρεσιών
διαφέρει πάρα πολύ απ’ τον ένα οδηγό στον άλλο.
Η αίσθηση του
ρίσκου θα πρέπει να διαποτίσει την ομάδα: απαιτείται συλλογική επένδυση για ν’ αναπτύξουμε
ένα επάγγελμα. Τέτοιου είδους επένδυση μπορεί να αφορά διαφημιστικές ή
ψυχαγωγικές δαπάνες όσο και νέα οχήματα ή νέες τεχνολογίες.
Ο ατομικισμός
πρέπει να δώσει τη θέση του στην αλληλεγγύη. Ο κλάδος των ταξί πρέπει να δώσει
στους ηγέτες του τον τρόπο να καθοδηγούν.
4 -
αναγνώριση του επαγγέλματος
Ο κλάδος θα
ήθελε περισσότερη αναγνώριση από το κοινό. Η επίτευξη αυτής της αναγνώρισης
πρέπει να αρχίσει από το ίδιο το επάγγελμα: κώδικας δεοντολογίας, κώδικας
πειθαρχίας και η εφαρμογή αυτών των κωδίκων σε δραστηριότητες που γίνονται απ’ τον
κλάδο. Εκπαίδευση για όλους τους οδηγούς, όχι μόνο για όσους αρχίζουν
σταδιοδρομία. Η αναγνώριση του επαγγέλματος πρέπει να βασίζεται πρώτα απ’ όλα
στην αξιοπρέπεια και την αφοσίωση των μελών του, αρετές που πρέπει να
αναπτυχθούν.
Η
επαγγελματική εκπαίδευση είναι ένα μέσον επίτευξης των στόχων που μόλις
ανέφερα. Η στρατηγική επαγγελματικής εκπαίδευσης και αναβάθμισης για οδηγούς
ταξί θα μπορούσε να αυξήσει την ατομική ευθύνη, την ενεργό συμμετοχή και την
συνοχή των μελών, την τυποποίηση των υπηρεσιών, τη συλλογική ικανότητα να
προσαρμόζονται στις ανάγκες και νέους τρόπους να κάνουν πράγματα, και τη
δημόσια αναγνώριση.
Οι ίδιοι οι
οδηγοί ταξί πρέπει να τονίσουν τον δημόσιο ρόλο τους. Εφ’ όσον παρέχει δημόσια
υπηρεσία, που επιτηρείται από δημόσιες αρχές, ο κλάδος πρέπει να κάνει τον
εαυτό του γνωστό ως υπεύθυνο και ενεργό εταίρο στη κοινωνία μας, βοηθώντας
ανθρώπους σε απελπισία, πληροφορώντας τις αρχές για καταστάσεις ανάγκης,
ενεργώντας ως ενισχυτής για τον τουρισμό, συνεργαζόμενος σε ανθρωπιστικούς
σκοπούς, κλπ.
Σαν πολίτες,
οι οδηγοί ταξί πρέπει να είναι υποδειγματικοί και υπεύθυνοι. Πρέπει να
συμπεριφέρονται σαν εργαζόμενοι του δρόμου, με την κοινωνικού έργου έννοια της
λέξης.
6.2 Για τα ρυθμιστικά όργανα
Οι αρχές
πρέπει να αναγνωρίσουν ότι τα ταξί παρέχουν μια απαραίτητη δημόσια υπηρεσία,
και επιπλέον, ότι η γκάμα των υπηρεσιών που προσφέρουν παρέχει ένα συμπλήρωμα
στη μαζική μεταφορά και στη προσαρμοσμένη μεταφορά για άτομα με περιορισμένη
κινητικότητα.
Οι αρχές
πρέπει να βλέπουν τους εργαζόμενους στο ταξί σαν σημαντικούς εταίρους στο
σύστημα μεταφοράς, ειδικά όταν φθάσει η στιγμή αναπτυξιακών σχεδίων για την
μεταφορά, προορισμένων για δημόσια οχήματα λωρίδων ή κυκλοφοριακές ρυθμίσεις.
Αυτή η σκέψη απ’ την πλευρά των δημοσίων λειτουργών είναι ζωτική εάν οι
εργαζόμενοι στο ταξί δεν πρόκειται να καταδικαστούν να επεμβαίνουν μέσω της
διαμαρτυρίας.
Πολλοί από
εμάς έχουν κληρονομήσει ένα ανομοιογενές σύστημα κανονισμών. Το σύστημα δεν
είναι χωρίς βάση ή προκατάληψη.
Η ρύθμιση με
κανονισμούς πρέπει να είναι απαλλαγμένη από διατάξεις που είναι ψειρολογία,
δευτερεύουσες ή απηρχαιωμένες και να εστιάζουν σε ό,τι είναι ουσιαστικό. Πρέπει
να επιστρέψει στους θεμελιώδεις στόχους και να μείνει προσκολλημένη σ’ αυτούς.
Η μείωση του
αριθμού των ταξί δεν είναι αυτοσκοπός. Είναι ένα απλό μέσον πραγματοποίησης
βραχυπρόθεσμων στόχων που έχουν σχέση με την διαθεσιμότητα, την αποδοτικότητα
και την ποιότητα της υπηρεσίας. Πρέπει να χρησιμοποιείται, αν είναι απαραίτητο,
και υπό τον όρο ότι όλες οι ελλείψεις
ικανοποιούνται, σε σύμπραξη με άλλα, περισσότερο θεμελιώδη μέτρα, όπως η
επαγγελματική εκπαίδευση και το άνοιγμα νέων αγορών.
Εάν ο κλάδος
των ταξί πρόκειται να έχει μέλλον, πρέπει να προσαρμόσει τις μεταφορικές του
υπηρεσίες στις ανάγκες μιας ποικιλομορφίας πελατών. Η φύση απεχθάνεται το κενό,
και εάν τα ταξί δεν καλύψουν τον μη κατειλημμένο χώρο, θα το κάνουν άλλοι.
Υπάρχει μεγάλη πιθανότητα ότι αυτό θα συμβεί με τα προσαρμοσμένα οχήματα.
Εάν τα ταξί
αποτύχουν να πάρουν την πρωτοβουλία στην αγορά τους, η ρύθμιση με κανονισμούς
πρέπει να καλύψει την ανάγκη φρέσκου αέρα για προσαρμογή στις νέες
πραγματικότητες. Κατάλληλα μέτρα θα μπορούσαν να εξασφαλίσουν υπηρεσίες που
παρέχονται με συμβόλαιο, διακύμανση από τα καθορισμένα κόμιστρα και, αν
χρειαστεί, την έκδοση νέων αδειών.
Οι υπεύθυνες
για την ρύθμιση με κανονισμούς αρχές πρέπει να διατηρήσουν τον διάλογο με τους
εκπροσώπους του κλάδου, κρατώντας όλο το διάστημα τις αποστάσεις τους για ν’ αποφύγουν
τους κινδύνους συμπαιγνίας και συμβιβασμού.
Πρέπει να
αναγνωρίσουμε ότι το σύστημα των κανονισμών που διέπει τον κλάδο των ταξί είναι
μια τεχνητή και εύθραυστη δομή που στηρίζεται σε πολλούς εργαζόμενους. Οι μεταρρυθμίσεις
πρέπει να γίνονται προσεκτικά, επειδή τα μέτρα που υιοθετούμε σήμερα θα έχουν
επιπτώσεις στο μέλλον.
7.0 ΚΛΕΙΣΙΜΟ
Θα ήθελα να
τελειώσω αυτές τις σκέψεις αναφέροντας τους στίχους του Μπομπ Ντύλαν: «Οι
καιροί αλλάζουν».[2]
Αυτό θα πρέπει να είναι η συναγερμική κραυγή μας.
Πρέπει να
καταλάβουμε ότι ο κόσμος δεν γυρνάει γύρω απ’ τον κλάδο των ταξί. Όπως αλλάζουν
οι καιροί, έτσι πρέπει και ο κλάδος των ταξί. Έτσι πρέπει και οι κανονισμοί
ταξί.
Σας ευχαριστώ
για την προσοχή σας.
Σημ. 1: Οι
απόψεις που εκφράζονται σ’ αυτό το άρθρο είναι του συγγραφέα και δεν απηχούν
απαραίτητα αυτές του Υπουργείου Μεταφορών του Κεμπέκ.
Σημ. 2: Ομιλία στο πρώτο
Ευρωπαϊκό Συνέδριο του IATR
που έγινε στο Στρασβούργο της Γαλλίας το
1996.
ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ
[1] Michel Trudel: «Οι Βασικές Αρχές της Ρύθμισης με
Κανονισμούς των Ταξί και η Εμπειρία του Κεμπέκ». Εισήγηση που παρουσιάστηκε στο
7ο Συνέδριο της Ευρωπαϊκής Συνομοσπονδίας Ταξί (C.E.T.), Ντονόστια–Σαν Σεμπαστιάν,
Ισπανία, Φεβρουάριος 1995, 24 σελ.
[2] Dylan, Bob, The Times they are a-changin’, (1963-1964)
Come
mothers and fathers
Throughout
the land
And
don’t criticize
What
you can’t understand
Your
sons and your daughters
Are
beyond your command
Your
old road
Is
rapidly agin’
Please
get out of the new one
If
you can’t lend your hand
‘Cause
the times
They
are a-changin’
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου